Ik geloof in de macht van de stem

11 sep 2017 - door Shannon Hancock

Op mijn diverse reizen door het onderwijslandschap heb ik al vroeg ontdekt dat woorden macht hebben. Woorden verleiden ons allemaal om ons te koesteren in hun stralenkrans, en ze zijn in staat om veranderingen teweeg te brengen in mensen, doelen en politieke kwesties. Voor ieder van ons zijn er aan woorden verhalen verbonden; soms hebben die te maken met onze cultuur, soms met ons geslacht, maar altijd zijn ze verbonden met onze identiteit.

Shannon Hancock en twee leerlingen van de ISA aan het werk met Stories that Move

Ik ben al 21 jaar bovenbouwdocent en heb jongeren lesgegeven op middelbare scholen in het openbaar, particulier en internationaal onderwijs op drie continenten. Sociale rechtvaardigheid en de macht van de stem om mensen in beweging te zetten liggen ten grondslag aan mijn missie in het klaslokaal. Ik ben ervan overtuigd dat elke leerling kan leren en dat elke leerling de potentie heeft om een positieve verandering teweeg te brengen in de wereld.

Stories that Move uitgetest op de Internationale School van Amsterdam
Onlangs ben ik betrokken geraakt bij een inspirerend project: Stories that Move. Dit is een lesmethode die als doel heeft jongeren in heel Europa te stimuleren om kritisch na te denken en open te discussiëren over discriminatie en ervaringen uit te wisselen. Door de combinatie van digitale tools en offline opdrachten wordt ingespeeld op het toenemend gebruik van internet-, laptop- en smartphonetechnologie in de klas om leerlingen warm te maken voor dit onderwerp. De Internationale School van Amsterdam (ISA), een school die opleidt voor het International Baccalaureate (IB) met leerlingen uit 45 landen, bleek uitermate geschikt om de inhoud, methodologie en de ‘look & feel’ van het platform met docenten en leerlingen te testen.

Lcd of laptop
Er kan op twee manieren met Stories that Move worden gewerkt: ofwel met lcd-beamer + hand-outs ofwel met één laptop per leerling. De proefpersonen waren onze tweedeklassers, allemaal uiterst bedreven in het werken met online leermiddelen en afkomstig van over de hele wereld; de klassen op ISA bestaan uit 18-20 leerlingen. In 2015 is de lesmethode door onze leerlingen en docenten uitgeprobeerd met lcd-beamer en papieren hand-outs. In 2016 werkte iedereen op zijn eigen laptop. Scholen kunnen kiezen welke techniek ze gebruiken.

Gevarieerde en open discussie
Tijdens de tests bleek dat de leerlingen door de actieve manier van werken werden aangesproken en dat de discussies gevarieerd en open waren. Eén leerling zei: ‘De toolbox is een goede manier om bloot te leggen hoe ingewikkeld het mechanisme van denken en oordelen in elkaar zit. Ik vond het leuk om naar onze vooroordelen te kijken en hoe dat onze blik op de mensen en de wereld om ons heen beïnvloedt.’ Leerlingen vonden het wel moeilijk dat de lessen gebaseerd waren op het delen van antwoorden. Zoals één leerling het verwoordde: ‘Ik vind niet dat iedereen jouw persoonlijke keuzes hoeft te weten, sommige dingen moeten privé blijven. Niet iedereen wil zijn persoonlijke gedachten en meningen blootgeven.’ Onze feedback zal door de makers van Stories that Move worden gebruikt om de online lesmethode verder te verbeteren.

Nu is de tijd
Het is duidelijk dat er met jongeren gepraat moet worden over daadwerkelijke acceptatie van diversiteit. De wereld houdt de adem in nu overal in Europa belangrijke verkiezingen op stapel staan. Door de globalisering en de enorme migratiestromen van de laatste jaren is het etnische landschap van de wereld veranderd. De spanningen zijn voelbaar en docenten zijn op zoek naar aansprekende leermiddelen om hun leerlingen de weg te wijzen in de veranderde omstandigheden en de actuele discussies daarover. Veel docenten over de hele wereld maken zich zorgen over het toenemende succes van politiek beleid dat in strijd is met mensenrechten. Het lijkt belangrijker dan ooit om de discussie aan te gaan over discriminatie – die uit het verleden en die van vandaag de dag – en om over een online toolbox te beschikken waarmee jongeren de weg gewezen kan worden naar empathie en ‘empowerment’.